MARIAWANDELING van Wittem (Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand)
naar Simpelveld (Rode Putkapel: Maria, Sterre der Zee) vv.
WITTEM EN ONZE-LIEVE-VROUW VAN ALTIJDDURENDE BIJSTAND
Pelgrimsoord Klooster Wittem mag dan wel bekend zijn vanwege de H.Gerardus Majella, ook de Ronde Kapel met de icoon van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand trekt veel bezoekers. Het origineel van deze oorspronkelijk uit Kreta afkomstige Maria-icoon hangt in de hoofdkerk van de redemptoristen in Rome, sinds paus Pius IX in 1866 de verering ervan aan de congregatie toe-vertrouwde met de opdracht: “Maak haar bekend”. Dat is goed gelukt, want inmiddels is deze Maria-icoon wereldwijd de meest bekende icoon en Maria-afbeelding. Er zijn druk bezochte bedevaarts-oorden in bijvoorbeeld Haïti, Chili, de Filippijnen en Singapore. In landen als Brazilië, Spanje, Ierland en Groot-Brittannië trekken de ‘novena’s’ rond haar jaarfeest (27 juni) zeer veel bezoekers. En in hoeveel kerken in ons land hangt niet deze inmiddels wereldberoemd geworden Maria-icoon? Wittem als bakermat van deze verering in Nederland, mag zich terecht ook Maria-oord noemen.
Van Wittem naar Simpelveld (9 km)
Vanuit de kloosterkerk van Wittem gaan we naar links en steken bij de verkeerslichten de Rijksweg Maastricht - Vaals over en lopen naar links over het fietspad en de Partijerweg het dorpje Partij in. Waar de weg bij een pleintje een S-bocht naar rechts maakt, gaan wij schuin naar links en lopen de Rodestraat helemaal uit. Die gaat over in een geasfalteerd pad dat uitkomt op de Rijksweg. We steken de Rijksweg voorzichtig schuin over en wandelen over de Oude Baan naar het St.Cunibertus-kerkje van Wahlwiller.( 2 km)
Van het fameuze Romaanse kerkje stammen de oudste delen uit de 12de eeuw. Bij de bouw is materiaal uit de eigen streek gebruikt: Kunradersteen, mergel en baksteen.
Het interieur is van achter een hekwerk zichtbaar. De schilderingen zijn van Aad de Haas (1920-1972). Deze Rotterdamse, maar in 1944 naar Zuid-Limburg gevluchte schilder voorzag de kerk in 1946 van een kruisweg, bestaande niet uit het gebruikelijk aantal 14, maar 16 staties. De personen zijn op ongewone wijze geschilderd. De strijd tussen voor- en tegenstanders leidde onder druk van het Vaticaan in 1949 tot verwijdering van de staties uit de kerk. Jarenlang waren ze in het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Na de restauratie van de kerk gaf Bisdom Roermond in 1981 toestemming de kruisweg terug te plaatsen.
De redemptorist/kunstenaar Gerard Mathot, bevriend met Aad de Haas, zei over hem: “Aad de Haas maakt over Jezus' lijden zijn eigen impressie, in een mij zeer bekend handschrift, gevoelig als een seismograaf, verwarrend wellicht voor wie zijn schrift nog nooit las - zoals elke cri de coeur ons verwarren kan (en daarna verrijkt). Maar in elk geval 'echt ' een galm uit het hart, persoonlijk, raak; een meditatie zèlf".
Uit het kerkje komend wandelen we naar links over de Oude Baan Wahlwiller weer uit. Via dit weggetje over de voormalige trambaan Vaals-Maastricht . Halverwege passeren we een Sint-Jozef, de patroonheilige van de bassischool van de tweelingdorpen Wahl- en Nyswiller die hier recent nog stond. We komen in Nyswiller. Vlak vóór de Rijksweg gaan we naar links het pad naar beneden en bereiken de Schulsbergweg die we rechts op gaan tot een T-kruising. Hier gaan we linksaf, steken de Selzerbeek over, buigen af naar rechts en komen bij de Dionysiuskerk. (3,5 km)
Reeds in 1178 wordt melding gemaakt van ene ‘Wilra sancti Dionisi’, een kerkje toegewijd aan de H.Dionysius. ‘Wilra’ is afgeleid van ‘villa’ en betekent landgoed. ‘Nys’ verwijst naar ‘Dionysius’. In 1895 werd het oude kerkje uitgebreid met een driebeukige bijbouw. Ook in 1905 werd de kerk ingrijpend verbouwd naar een ontwerp van architect Cuijpers.
We lopen even terug en gaan bij huisnr. 27 rechts de Vossenstraat in. Die wandelen we geheel uit, met de bocht mee, langs het ‘Limosin-rund’-fokbedrijf. Na 50 m nemen we het rechts een pad met een houten leuning. Dit lange, smalle paadje volgen we door een grubbe tot een kruising in open veld. We gaan rechtdoor tot op de asfaltweg door Baneheide. (5,5 km)
Daar gaan we naar rechts tot de waterput en gaan daar linksaf de Hartjensweg op. We volgen deze tot een wegkruis onder een boom . Daar gaan we naar links over de asfaltweg achter langs een bungalowpark. Deze weg buigt vóór het spoor links af. We steken kort daarna dit spoor over en gaan naar rechts. We passeren het spoorwegstation van het ‘Miljoenenlijntje’ (informatie daarover is ter plekke te lezen; 8 km).
We komen bij een viersprong bij een plantsoentje. We nemen naar links de Meester Jongenstraat; op het einde daarvan gaan we rechtsaf de Irmstraat op, waar we de St. Remigiuskerk rechts voorbij gaan. We steken het kruispunt over en wandelen de Kloosterstraat in en blijven rechtdoor gaa. Zo komen we langs een klooster en kloosterkerk (voormalig huize Loreto, nu o.a. een museum ‘De schat van Simpelveld’) Meteen hierna gaan we links de Rode Put, die rechts afbuigt naar de witte kapel van Maria, Sterre-der-Zee.
SIMPELVELD EN ONZE-LIEVE–VROUW ‘STERRE DER ZEE’
Bij ‘Sterre der Zee’ denkt men meteen aan Maastricht. Terecht. Het Mariabeeldje met die naam zorgt in de O.L.Vrouwebasiliek te Maastricht voor een dagelijkse stroom van honderden pelgrims Het beeldje stamt uit de 15e eeuw en was een geschenk van de edelman Nicolaus van Harlaer aan de kerk van de minderbroeders in Maastricht. Het werd al gauw het centrum van een levendige volksdevotie. Daar kwam een eind aan door de verdrijving van de franciscanen uit de stad in 1638. Het beeld kwam terecht in Tongeren, maar keerde veertig jaar later in Maastricht terug. Na enkele omzwervingen werd de ‘Sterre der Zee’ op 10 oktober 1837 naar de voormalige kapittelkerk en toen nieuwe parochiekerk, thans de O.L.Vrouwe-basiliek, overgebracht. Op die datum wordt het liturgische feest van de ‘Sterre der Zee’ gevierd. Sinds 2005 is 10 oktober het patroonsfeest van Bisdom Roermond.
De verering van de Maastrichtse O.L. Vrouw Sterre der Zee bereikte een hoogtepunt door het optreden van mgr. Lemmens, die deze Mariaverering tijdens zijn episcopaat (1932-1957) op de voorgrond plaatste. In heel Limburg vindt men kapelletjes van de ‘Sterre der Zee’ als getuigenissen van de verspreiding van deze verering. Een van die kapellen staat in buurtschap ‘Rode Put’ te Simpelveld. Dat kapelletje is gebouwd in 1951 en op 29 juli van dat jaar door de bisschop ingezegend. Sindsdien is de devotie daar sterk uitgegroeid. De vele kaarsen die er branden wijzen daarop.
De titel ‘Sterre der Zee’ berust overigens op een leesfout. De heilige Hiëronymus verklaarde de naam Maria (Hebreeuws: ‘Marjam’) als een combinatie van de woorden ‘Mar’ (druppel) en ‘Jam’ (zee). Vertaald in het Latijn is dit Stilla Maris. Al snel werd dit verhaspeld tot ‘Stella Maris’ oftewel ‘Sterre der Zee’.
Van Simpelveld naar Wittem (9 km)
De kapel uitkomend gaan we rechtdoor, 200 m terug via de Rode Put tot aan een Y-splitsing. Daar gaan we rechtsaf de Sweijergewanden op en gaan dan de 1e weg links in, de Pulsterstraat, die na 100 m een voetpad wordt naar een verkeersweg, de Rolduckerweg.
Rechts zijn bushaltes van Arrivalijn 47 (Rodaboulevard-Gulpen, een uursdienst, waarmee men rechtstreeks naar Wittem terug kan).
Hier op de Molsberg wandelen we naar links en gaan 300 m verder links het Hellingbos in. We volgen de bordjes ‘grot/kapel’ en passeren zo enkele kruiswegstaties, een H.Hartkapelletje en een Lourdesgrot. Daar gaan we het bos weer uit en buiten het toegangshek gaan we rechtsaf langs de Eyserbeek. We negeren een brug en een vlonderpad naar links en komen uit achter het gemeentehuis, dat we rechts passeren. We lopen langs winkels en horeca tot aan een rotonde. Die steken we over en wandelen naar het dr. Poelsplein (met een H.Hartbeeld, en bushaltes van lijn 43 Vaals – Heerlen).
We gaan na dit pleintje linksaf: de Panneslagerstraat. Na 50 m wandelen we rechts het voetpad op langs de Eyserbeek. We steken een weg over, gaan even naar links en vervolgen dan naar rechts het slingerend pad om ene vijver en komen langs een speeltuintje. Daar buigt het pad naar rechts. We gaan niet het bruggetje over maar vervolgen het paadje door het park. We komen zo bij een Sint-Jozefkapelletje. (2,5 km)
We vervolgen het voetpad langs de Eyserbeek, rechts van ons. Op een Y-splitsing van voetpaden gaan we rechts en op een straat aangekomen gaan we rechtsaf, steken dus de beek weer over en komen bij enkele huizen. Op de T-kruising gaan we linksaf en wandelen naar een waterzuiverings-installatie. Vlak ervoor nemen we het voetpad naar links dat ons achterom deze installatie voert. Bij de ingang ervan lopen we rechtdoor via een klaphekje. We wandelen langs de Eyserbeek, links van ons, passeren enkele huizen (Bulkensbroek) en bij het laatste huis gaan we links via een draaihekje het weiland in. We blijven rechtdoor lopen door de wei tot aan de toegangsweg naar de hoeve Vogelzang. We gaan naar links over die toegangsweg. Meteen na de oversteek van de Eyserbeek gaan we rechts de wei in en steken even verder via trapjes en een vlonder de beek weer over. Het weidepad gaat dan schuin rechts omhoog het bos in van Landgoed Goedenraad. Meteen daarna op een Y-splitsing nemen we het pad links met de rode wandelaadjes. Even verder gaan we met de rode route schuin rechts omhoog. Zo komen wij op een schuine T-splitsing waar de rode paaltjes ons naar links leiden tot aan een straat met enkele huizen. Die gaan we links op, langs een pomp en over de Eyserbeek die we definitief verlaten. De weg komt in Overeys uit op de doorgaande weg door Eys.
Rechts zijn de bushaltes van Overeys, een uursdienst van lijn 47 via Wittem naar Gulpen.
We steken deze verkeersweg over de Kelderweg op. Via deze holle weg gaan we bij een kruising rechtdoor en over het spoor van het Miljoenenlijntje. Verder omhoog wandelend komen we op een hoogvlakte op een vijfsprong (ruim 6 km). We nemen de tweede weg rechts: een grindweg richting Eyselinde. Die parkeerplaats en verzetsmonument bereiken we na 1,6 km en gaan dan linksaf over het voetpaadje rechts van de weg 1 km naar beneden, naar Klooster Wittem.